Oedeemtherapie
De manuele lymfdrainage, ook wel oedeemtherapie genoemd, is een behandelmethode bij een ophoping van lymfevocht of oedeem in lichaamsweefsel. Dit kan een gevolg zijn van weefselschade na een bijvoorbeeld een operatie of blessure, maar ook bij een verminderde hart-, lever- of nierfunctie.
Wat is lymfe en wat houdt het lymfestelsel in?
Door de bloedvaten stroomt bloed van en naar alle hoeken van het lichaam. Het lymfestelsel lijkt hier een beetje op, maar in plaats van bloed stroomt er lymfe door de vaten. Lymfe wordt ook wel lymfevocht genoemd en is een kleurloze lichaamsvloeistof. Het lymfesysteem speelt een belangrijke rol in het immuunsysteem door eiwitten, voedingsvetten, celafval en ziekmakers zoals bacteriën en virussen af te voeren.
Wat zijn lymfknopen en lymfklieren?
Op het kruispunt van grote lymfvaten bevinden zich lymfknopen. Deze lymfknopen liggen meestal dichtbij organen en worden ook wel klieren genoemd. De klieren filteren de lymfe en halen er lichaamsvreemde stoffen uit als bacteriën, virussen, celafval. De bloedbaan ondersteund vervolgens in het uitgescheiden van deze stoffen. In de lymfklieren worden witte bloedcellen gemaakt die een belangrijke rol spelen in het afweersysteem van het lichaam.

Wanneer
Oedeem is een abnormale ophoping van vocht in het weefsel als gevolg van een verstoord evenwicht tussen aanvoer en afvoer van vocht. Er zijn verschillende vormen van oedeem, afhankelijk van de oorzaak.
Enkele veel voorkomende vormen van oedeem zijn:
- Lymfoedeem (nadat lymfklieren verwijderd zijn door een operatie of als complicatie van bestraling)
- veneus oedeem (als vervolg van trombose of operatie van bloedvaten)
- traumatisch oedeem (na een ongeval)
- primair lymfoedeem
- lipoedeem
- oedeem na oncologische ingrepen
- secundair oedeem na andere operaties
- tertiair na bestralingen of chemokuur of medicijnen
Werkwijze
De therapie bestaat uit een combinatie van verschillende behandelmogelijkheden:
– Compressietherapie
Door middel van het aanleggen van bandages wordt van buiten af een continue druk aangebracht die het uittreden van vocht tegengaat en de afvoer van lymfe ondersteunt. De bandages worden aangelegd als er nog geen stabiele situatie in de waterhuishouding is bereikt. Wanneer de omvang van de arm of het been stabiel is, kan een therapeutische elastische kous worden aangemeten.
– Oefentherapie
Een belangrijk component van de afvoer is de “spierpomp”. Tijdens het aanspannen van de spieren (vooral in de benen) worden de aders en lymfebanen even dicht gedrukt en worden het bloed en lymfe omhoog gestuwd. Doordat in de aders en lymfebanen klepjes aanwezig zijn, kan het bloed en vocht alleen maar naar boven richting het hart gaan.
– Manuele lymfedrainage
Manuele lymfedrainage is een specifieke massagetechniek die gericht is op verhoging van de transportcapaciteit van het lymfestelsel. Door gebruik te maken van bepaalde handgrepen kan het vocht verplaatst worden naar gebieden in het lichaam waar het lymfesysteem nog intact is zodat het daar vandaan in de circulatie kan worden opgenomen. Ook zijn er specifieke handgrepen om fibrotische verhardingen in het weefsel los te maken.
– Lymftaping
In bepaalde situaties kan van deze nieuwe behandelingtechniek gebruik gemaakt worden.
Vergoeding
Oedeemtherapie zit voor personen tot 18 jaar in het basispakket van de zorgverzekering. Boven de 18 jaar is een aanvullende verzekering nodig om in aanmerking te komen voor een vergoeding. Vraag hiernaar bij uw verzekeringsmaatschappij.
"Er hangt een gemoedelijke sfeer. De fysiotherapeuten zijn uitermate deskundig."
– Dorothee